Istota choroby bostońskiej

Choroba bostońska atakuje najczęściej na przełomie lata oraz jesieni. Pojawia się przede wszystkim w dużych skupiskach, a więc w szkole, w przedszkolu, czy w zakładach pracy. Najbardziej narażone na tę chorobę są małe dzieci. Jej zaraźliwość jest bardzo duża. Choć powszechnie funkcjonującym określeniem jest „choroba bostońska” lub „wius bostoński”, należy mówić raczej o „wysypce bostońskiej” – taka jest prawidłowa nazwa tego schorzenia. Wysypkę tę wywołują Enterowirusy, najczęściej z grupy Coxsackie. Wywołujący infekcję wirus coxsackie A16 zaklasyfikowany został do tej samej rodziny, co wirus polio. Po raz pierwszy został on odkryty w trakcie badań naukowych nad wirusem polio w 1948 roku. Badania te prowadzone były w miejscowości Coxsackie, niedaleko Bostonu, zatem nazwa wirusa nie jest tutaj przypadkowa.

Boston

Określenie „wysypka bostońska” jest stosowane zamiennie razem z „chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej” lub z „enterowirusowym pęcherzykowym zapaleniem jamy ustnej z wypryskiem”. Cechą charakterystyczną są zatem uporczywe zmiany skórne, zlokalizowane głównie na dłoniach, stopach oraz w obrębie jamy ustnej. Choroba ta może przebiegać bezobjawowo, choć w większości przypadków odnotowuje się jednak uciążliwe dolegliwości związane z wysypką. Charakterystyczne jest także zapalenie gardła, gorączka oraz brak apetytu. Rzadkim objawem jest natomiast zapalenie opon mózgowych. Choroba bostońska należy do najbardziej znanych chorób dziecięcych, niezwykle zaraźliwych, choć charakteryzujących się raczej łagodnym przebiegiem. Bardzo często mylona jest z ospą wietrzną.

Pęcherzyki, stanowiące charakterystyczny objaw wysypki bostońskiej, na samym początku są małe, osiągające średnicę około 3-7 milimetrów. Z czasem jednak osiągają większe rozmiary i mogą powodować owrzodzenie. Powstawanie pęcherzyków bardzo często wiąże się z bólem i uporczywym swędzeniem. Chore dzieci bardzo często mają problemy z jedzeniem, przede wszystkim z uwagi na bardzo bolesne pęcherzyki zlokalizowane w jamie ustnej. Zakażenie często przebiega wraz z gorączką, która niekiedy może wywoływać dreszcze. Dzieci bardzo często narzekają na ból gardła, złe samopoczucie i rozdrażnienie. Bezobjawowy przebieg tej choroby jest raczej rzadki. Pierwsze objawy tej choroby bardzo często mogą przypominać zwykłe przeziębienie lub początkową anginę.

Wyróżnić można kilka czynników ułatwiających zarażenie wysypką bostońską. Jednym z takich czynników jest między innymi wiek. Wielokrotnie wspomniano już, że najbardziej podatne na tę chorobę są dzieci poniżej dziesiątego roku życia. Zachorować mogą oczywiście także osoby dorosłe, szczególnie te, posiadające obniżoną odporność. Warto jednak podkreślić, że w przypadku osób dorosłych, choroba ta charakteryzuje się znacznie bardziej łagodnym przebiegiem. Choroba atakuje zwykle późnym latem oraz jesienią – w tych porach zaobserwować można jej największe epidemie w naszym kraju. Wysypka bostońska przenosi się poprzez ślinę, mocz oraz kał. Do zarażenia może dojść bardzo szybko – wystarczy, że dziecko włoży zabawkę do buzi, a następnie przekaże ją innemu dziecku, na przykład w przedszkolu. Dlatego tak ważna jest odpowiednia higiena. Jeżeli chore dziecko nie będzie myło systematycznie rąk, bardzo szybko może zarazić inne dzieci.

Infekcja wirusem Coxsackie budzi ogromny strach wśród rodziców, posyłających swoje dzieci do szkół i przedszkoli. Główną obawą jest przede wszystkim duża zaraźliwość tak zwanej „bostonki”. Wirus Coxsackie atakuje przede wszystkim w okresie obniżonej temperatury, stąd największe epidemie odnotowuje się właśnie w okresie jesiennym. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że nadal choroba ta pozostaje trudna do zdiagnozowania, szczególnie w jej początkowym etapie, podczas wystąpienia pierwszych objawów. Bardzo często mylona jest ze zwykłym przeziębieniem, a kiedy pojawia się wysypka – pierwszą diagnozą jest przede wszystkim ospa.

Należy mieć zatem na uwadze najważniejsze objawy choroby bostońskiej, do których zalicza się przede wszystkim wysypkę, zlokalizowaną wokół ust, na podeszwach stóp oraz na wewnętrznych stronach dłoni, która może przekształcić się w bolesne owrzodzenie. W przypadku biegunki, zmiany owrzodzeniowe mogą pojawić się również na pośladkach. Wysypka nie jest bardzo swędząca, chyba, że została dodatkowo nadkażona bakteriami. Inne, charakterystyczne objawy wysypki bostońskiej, to przede wszystkim: gorączka (niekiedy bardzo wysoka, osiągająca nawet 40 stopni Celsjusza), ból gardła, biegunka, brak apetytu oraz osłabienie, drażliwość i ogólne złe samopoczucie.

Wysypka bostońska bardzo często mylona jest z ospą, co zostało już wielokrotnie podkreślone. W związku z tym pierwszym krokiem podejmowanym w ramach terapii jest wdrożenie leczenia objawowego. Należy szczególnie podkreślić, że na infekcję nie ma leków, ktore mogłyby w znacznym stopniu skrócić jej przebieg. W leczeniu wysypki bostońskiej stosuje się zatem leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Wysypka bostońska różni się od ospy przede wszystkim lokalizacją zmian skórnych. W przypadku choroby bostońskiej wysypka pojawia się w okolicach ust, na stopach i dłoniach. Ospa charakteryzuje się tym, że pojawiające się wypryski są raczej pojedyczne i zlokalizowane na całym ciele, natomiast w przypadku choroby bostońskiej wysypka bardzo często zlewa się w duże, czerwone plamy.

Pierwszym objawem choroby bostońskiej jest gorączka. Dopiero po około 1-2 dniach pojawia się wysypka. Charakterystyczne pęcherzyki znikają po około siedmiu dniach. Nie wymagają one stosowania specjalnych maści, czy preparatów. Wyjątkiem jest oczywiście zakażenie bakteryjne – wówczas konieczne jest stosowanie specjalnych maści z antybiotykiem na zmienione chorobowo miejsca. W przypadku uporczywego świądu można stosować wodny roztwór gencjany.